Normal Gebeliklerde Fetal Midenin Büyümesi8 min read

Özet:

13 ve 39. gebelik haftaları arasında gelişen fetüste mide boyutunun ultrasonografik bir nomogramını oluşturmayı ve normal gebelikte fetal mide boyutunun büyümesini değerlendirmede standardın yararlılığının değerlendirmesi amaçlandı.

Tıbbi veya obstetrik komplikasyonu olmayan 13 – 39.  tekil gebeliği olan kadınların rutin ultrasonografik incelemesinde yapılan fetal ölçümler alındı. Fetüslerin hiçbirinde saptanabilir fetal malformasyon yoktu. Mide ölçümünün boyutlarının tanımlanması için enine ve oblik kesitte pilor dahil en geniş mide alanını sağlayan ultrason düzlemi kullanıldı(uzunlamasına kesit ) . Mide korpusunun merkezindeki enine kesit, enine ve ön arka boyutları için kullanıldı(enine ve ön-arka kesit) .Fetalgastrik ölçümler  uzunlamasına, ön – arka ve enine boyutlar gebelik yaşıyla önemli ölçüde ilişkiliydi.( Sırasıyla r değerleri 0,74 , 0,71 , 0,49). Mide boyutu ile AC arasında anlamlı bir korelasyon izlendi. Mide boyutları ile gebelik yaşı arasındaki koralasyon katsayıları AC ile olandan daha büyüktü(0,73, 0,70, 0,48). Fetal gastrik ön – arka boyutun fetal AC ye oranı 1/3 olarak hesaplanan sabit bir parametre bulundu.

Giriş:

Fetal mide, gastrointestinal sistemin en geniş kısmıdır. Fetal sindirim sistemi, amniyotik sıvı dolaşımında önemli bir rol oynar. Fetus tarafından yutulan amniyotik sıvı önce mideye girer ve daha sonra emilir veya bağırsağa aktarılır ve daha sonra fetal miksiyon ile amniyotik sıvıya geri döner. Bu nedenle, sindirim sisteminin anormal koşulları hem amniyotik sıvı hacmini hem de gastrik  hacmi değiştirebilir. Amniyotik sıvı ile doldurulduğunda, fetal mide, fetal karın sol üst kadranda ultrasonografide ekolüsent bir organ olarak görünür (6). Fetal midenin en erken sonografik görüntülenmesi gebeliğin 9. haftasında mümkündür ve mide boyutunun ölçümleri gebeliğin 10. haftasından sonra mümkündür. Daha büyük eğrilik, daha küçük eğrilik, fundus, gövde ve pilor dahil olmak üzere midenin karakteristik anatomisi, yaklaşık 14. gebelik haftasında saptanabilir (2,3).

Mide ultrasonografi ile rutin olarak incelenir. Ancak fetal midenin sadece normal konfigürasyon ve lokalizasyon ile sonografik olarak görüntülenmesi değil, aynı zamanda fetal yutma motilitesi de değerlendirilmelidir (4,7). Gastrik boyut, fetal sindirim sisteminin konjenital malformasyonları ve gastrointestinal sistemin motilitesi için potansiyel bir belirteç olarak tanımlandı (12).

Birkaç çalışma, fetüsteki midenin gebeliğin ileri aşamalarındaki gelişim profilini araştırdı ve gebelik boyunca fetal mide boyutları için büyüme çizelgelerini belgeledi. Fetal mide boyutlarının ve hacminin gebelik yaşı ile lineer olarak arttığını bildirmişlerdir(3,8,12).

13 ve 39. gebelik haftaları arasında gelişen fetüste mide boyutunun ultrasonografik bir nomogramını oluşturmayı ve normal gebelikte fetal mide boyutunun büyümesini değerlendirmede standardın yararlılığının değerlendirmesi amaçlandı.

Yöntem:

Rutin antenatal kontrol için hastanemize başvuran  gebe kadınlardan, 13 ile 39. gebelik haftaları arasında normal tekil gebeliğe sahip 250 olgu, fetal midenin ultrasonografik görüntülenmesi için rastgele atandı. Fetüslerin hiçbirinde önemli oligohidramnios, polihidramnios, makrozomi, büyüme kısıtlılığı veya saptanabilir fetal malformasyonlar yoktu. Annelerin tıbbi veya obstetrik komplikasyonları (örn. hipo ve hipertiroidi, diyabetes mellitus, hipertansiyon) yoktu ve gebelikler sorunsuzdu. Ultrasonografik ekipmanı olarak 3.5 MHz’lik doğrusal ve dışbükey dizi dönüştürücüye sahip Siemens Sonoline kullanıldı. Fetal mide, yani enine veya oblik kesitte pilor bölgesini içeren en geniş alan, rutin ultrasonografik muayenede fetal abdomenin sol üst kadranda izlendi. Midenin uzunlamasına boyutu ölçüldü. Mide korpus merkezinin enine kesitinde transvers ve anteroposterior boyutlar ölçüldü (Şekil 1a ve 1b). Fetal mide bölgesinin görünür olduğu durumlarda boyutları en az iki kez ölçtük ve en büyük ölçümü kaydettik. Fetal mide bölgesinin hemen görünmediği durumlarda, 15-30 dakikalık aralıklarla en az iki ölçüm daha yaptık .Tüm ölçümler tek bir gözlemci tarafından yapıldı.

İstatistiksel analizler SPSS for Windows (SPSS 10.0; SPSS Inc, Chicago, IL) ile yapıldı. Tanımlayıcı istatistikler ortalama ve “SD ve yüzde olarak rapor edilir; -0.05’lik olasılık değerlerinin ortalamalar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farkı gösterdiği kabul edildi. İstatistiksel karşılaştırmalar, tek yönlü bir varyans analizi (ANOVA) ile yapıldı, ardından  t testi Mide boyutu boyutları için gestasyonel yaş ve AC ile Pearson korelasyon katsayıları kullanıldı. Sonuçlar

Prospektif çalışmamıza toplam 250 hasta katıldı. Ortalama anne yaşı 25.74″4.1 yıl (aralık, 18-40 yıl) idi. Ortalama gravida 2.0″0.9 idi.

(aralık, 1-5) ve medyan parite 0.9″0.8 (aralık, 0-3) idi. Gebelik yaşı 13 ila 39 hafta ve medyan 26.14″6.5 idi.

Fetal gastrik boylamsal boyutun ölçümü, gebelik yaşı (r=0.736) ve AC (r=0.732) ile önemli ölçüde (P=0.001) korele idi. Fetal gastrik transvers boyut ile gebelik yaşı (r=0.495) veya AC (r=0.489), (P-0.01) arasında pozitif korelasyonlar vardı. Fetal gastrik ön-arka boyut da gestasyonel yaş (r=0.707) ve AC (r=0.702) ile anlamlı şekilde korele idi (P-0.01). Bu hesaplamalara ek olarak, fetal gastrik anteroposterior boyutun fetal AC’ye oranı olarak 1/3’lük sabit bir parametre bulduk.

Fetal gastrik boyut ölçümleri için gestasyonel yaşa göre 2 SD (iki haftalık aralıklarla; Tablo 1) için bir nomogram oluşturduk. Fetal gastrik boyut boyutları gestasyonel yaşla lineer olarak arttı (Şekil 2).

Sonuç:

Normal gebelikte fetal mide boyutları gestasyonal yaş ile ilişkilidir. Fetal gastrik gelişiminin nomogramı normal fetal büyümenin değerlendirmesinde faydalı görünmektedir.

Tartışma:

Önceki çalışmalar, fetal midenin ultrasonografi ile görüntülenememesinin, fetal sindirim sisteminin konjenital malformasyonları ve diğer ilişkili yapısal kusurlar için potansiyel bir belirteç ve kötü bir sonuç olduğunu bildirmiştir(1,2,5,7,8). McKenna e 19. gebelik haftasından terme kadar fetüsleri ultrasonografi kullanarak araştırdı ve fetal midenin görüntülenememesinin prognostik önemini vurguladı. Ultrasonografik görüntülemede midesi olmayan fetüslerin %85’inde, midesi küçük olan fetüslerin %52’sinde anormallik olduğunu bildirmişlerdir. Millener ve arkadaşları, sonografik incelemelerin ardından, 14. gebelik haftasından sonra fetüslerin %48’inde fetüsün midesini görüntüleyememenin ardından anormal sonuçlar bulmuştur, ancak 19 haftalık gebelikten sonra mideleri sürekli olarak görüntülenemeyenlerin %43’ünde, bu fetüslerde eşlik eden bir anomali olmaksızın anormal sonuçlar %20’ye düşmektedir. Buna karşılık, Pretorius ve arkadaşları görülemeyen midesi olan fetüslerde %100 anormal sonuçlar bildirdi. Erken gebelikte (14. hafta) immatür fetüsler tarafından yutulan az miktardaki amniyotik sıvı mideyi dolduramadığı için fetal mide görüntülenemeyebilir. Ayrıca transabdominal sonografi tarama için yetersiz olabilir. Çalışmamıza toplam 250 fetüs dahil edildi. Mideyi görüntüleyemediğimiz zaman 15-30 dakika sonra muayeneyi tekrarladık ve tüm olgularda mideyi tespit ettik.

Gelişmekte olan fetüslerde fetal gastrik boyut boyutlarına ilişkin nomogramımızı oluşturduğumuzda, her gebelik yaşında sabit olarak 1/3 olarak hesapladık.

Bu oranın fetal mideyi değerlendirmede yeni bir parametre olabileceğini düşünüyoruz.

Sonuç olarak, normal gebelikte fetal mide boyutu, gebelik yaşı ve AC ile lineer olarak artmaktadır. Normal gelişen fetüsün değerlendirilmesinde fetal gastrik büyüme nomogramının faydalı olduğu görülmektedir. Fetal gastrik anteroposterior boyutun fetal AC’ye oranını tanımlayan 1/3 oranı, normal gebelikte fetal mideyi değerlendirmek ve konjenital yapısal kusurları belirlemek için yeni bir sabittir.

Gamze Erdem¹

Elis Akın Özarslan¹ ,

¹İstabul Medeniyet Üniversitesi, Göztepe Prof. Doktor Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi,Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı,İstanbul,Türkiye

Referanslar:

1. Yoshizato T, Koyanagi T, Nagata S, Takashima T, Fukushima S,Nakano H. Three-dimensional image of the fetal stomach: congen-ital duodenal obstruction in utero. Early Hum Dev 1995; 22: 15–22
2. Brumfield CG, Davis RO, Owen J, Wenstrom K, Kynerd P.Pregnancy outcomes following sonographic nonvisualization of fetalstomach. Obstet Gynecol 1998; 91: 905–8
3. Nagata S, Koyanagi T, Horimoto N, Satoh S, Nakano H. Chrono-logical development of the fetal stomach assessed using real-timeultrasound. Early Hum Dev 1990; 22: 15–22
4. Andrassy RJ, GH Mahour: Gastrointestinal anomalies associated with esophageal atresia or tracheoasophageal fistula. Arch Surg 114 (1979) 1125
5. Brumfield C, RO Davis, J Owen, K Wenstrom, P Kynerd: Pregnancy outcomes following sonographic nonvisualization of the fetal stomach. Obstet Gynecol 91 (1998) 905
6. Goldstein I, AE Reece, S Yarkoni, M Wan, JLJ Gren, J Hobbins: Growth of the fetal stomach in normal pregnancies. Obstet Gynecol 70 (1987) 641
7. Leopold GR: Antepartum obstetrical guidelines. J Ultrasound Med 5 (1986) 241
8. McKenna KM, RB Goldstein, MD Stringer: Small or absent fetal stomach: prognotic significance. Radiology 197 (1995)729
9. Medearis AL, JR Shields: Normal fetal and pelvic anatomy. A cross section review. Clin Obstet Gynecol 27 (1984) 276
10. Millener BP, GN Anderson, RJ Chisholm: Prognostic significance of nonvisualization of the fetal stomach by sonography. A J R 160 (1993) 827
11. Nagata S, T Koyanagi, S Fukishima, K Akazawa, H Nakano: Change in the three-dimensional shape of the stomach in the developing human fetus. Early Hum Dev 37 (1994) 27
12. Nagata S, T Koyanagi, N Horimoto, S Satoh, H Nakano: Chronological development of the fetal stomach assessed using real-time ultrasound. Early Hum Dev 22 (1990) 15
13. Pekindil G, F Varol, MA Yuce, T Yardim: The fetal stomach circumference/abdominal circumference ratio: a possible parameter in assessing fetal stomach size. Yonsei Med 39 (1998) 222
14. Pretorius DH, BB Gosink, T Clautice-Engle, GR Leopold,CM Minnick: Sonographic evaluation of the fetal stomach: significance of nonvisualization. AJR 151 (1988) 987
15. Sase M, H Asada, M Okuda, H Kato: Fetal gastric size in normal and abnormal pregnancies. Ultrasound Obstet Gynecol 19 (2002) 467