Toksik Nodüler Guatr3 min read
Makale İçeriği
Toksik nodüler guatr
Tiroid bezi içerisinde yumru şeklinde, nodül olarak adlandırılan tiroid bezinin fazla çalışarak hormonal düzeyin artmasına ve tiroid bezinin büyümesine yol açan hastalıktır. Tiroid bezinde var olan nodül sayısına göre Toksik adenom veya Toksik multinodüler guatr olarak sınıflandırılmıştır.
Plummer Hastalığı (Toksik Adenom)
Plummer hastalığı toksik adenom olarak adlandırılan kontrolsüz bir şekilde tiroid hormon salınımına sebep olan foliküler tiroid bezi nodülüdür. Tiroid bezinde tek bir nodül bulunur ve tiroid bezinin fazla çalışmasına yol açarak hormon salınımının artmasına ve tiroid bezinin büyümesine yol açar. Bu nodüller genellikle iyi huyludur, yalnız 3 cm den büyük nodüllerin toksik hale geçme ihtimali yüksektir. Görülme sıklığı kadınlarda erkeklere oranla 8 kat daha fazladır.
Toksik Multinodüler Guatr
Toksik multinodüler guatr, Plummer hastalığında olduğu gibi tiroid bezinde bulunan nodül kaynaklı tiroid hormonunun fazla salgılanmasıyla karakterize bir hastalıktır. Plummer hastalığından farkı multinodüler guatr da bir den fazla nodül vardır. Tiroid bezini en fazla büyüten tiroid hastalığıdır. Genellikle yaşlılarda görülür. Dünyada iyot eksikliği bulunan yerlerde hastalığın gelişme olasılığı artmıştır. Plummer hastalığında olduğu gibi kadınlarda görülme olasılığı erkeklere oranla daha fazladır.
Plummer Hastalığı (Toksik Adenom ) ve Toksik Multinodüler Guatr Tanısı
Tanı hastanın hipertiroidiye (iç guatra) ait çarpıntı, terleme, halsizlik, iştahın normal olmasına rağmen kilo kaybı, ellerde titreme (tremor) gibi şikâyetler ile karşılaşılır. Kanda TSH hormonu düşük ve T3, T4 hormonlarında artış izlenmesi, bunun yanında Ultrasonografi yardımı ile tiroid bezinde nodül belirlenmesi akla toksik adenomun, birden fazla nodül varlığında ise toksik multinodüler guatrı akla getirir.
Multinodüler guatr da bunlar ile birlikte yaşlı hasta grubunda atrial fibrilasyon ve kalp yetmezliği gibi kardiyovasküler problemler ön planda görüle bilir.
Kesin tanı da sintigrafi yardımıyla hastaya radyo aktif iyot yüklemesi yaparak nodülün aktif veya pasif özelikleri hakkında bilgi edinilmesiyle konulur. Nodüller tiroit sintigrafisinde tiroidin diğer kısımlarına nazaran radyoaktif maddeyi daha fazla tuttuğu için sıcak (hiperaktif) nodül olarak isimlendirilir. Sıcak nodüllerin kanser olma riski çok azdır.
Plummer Hastalığı (Toksik Adenom) Tedavisi
Plummer hastalığının yarattığı tirotoksikoz durumu kalıcı bir durum olduğu için anti tiroid ilaçlarının tedavide bir etkisi yoktur. Tedavide direk nodülü etkileyecek tedavi yöntemleri kullanılır. Radyoaktif iyot tedavisi toksik adenom tedavisinde ilk seçilecek yöntemdir. Radyoaktif iyot tedavisi uygulanamadığı durumlarda (çocukluk dönemlerinde veya nodül boyutunun büyük olduğu durumlarda) cerrahi operasyon planı ile tiroid bezinin bir kısmının çıkarılır.
Toksik Multinodüler Guatr Tedavisi
Toksik multinodüler guatr hastalığında radyoaktif iyot tedavisi ilk tercihtir. Toksik multinodüler guatr ’da kullanılan radyoaktif iyot dozu Greves veya toksik adenomda kullanılan dozdan daha yüksektir. Radyoaktif iyot tedavisinde hasta ötiroid durumuna geldiğinde opere edilerek nodüllerin nüks etmesi önlenir. Bilateral subtototal tiroidektomi veya total tiroidektomi seçeneklerinden biri nodüllerin yer aldığı lokalizasyonlara göre tercih edilir.
Nodülün soluk borusuna bası yaptığı durumlarda veya radyoaktif iyot tedavisinin yapılamadığı hastalara direk cerrahi operasyon planlanır.
Kaynaklar:
