Sarkoidoz3 min read
Sarkoidoz akciğer ve lenf sistemi önde olmak üzere bütün doku ve organları tutabilen sistemik granülamatoz inflamatuar bir hastalıktır. Her yaşta ve cinste görüle bilen hastalık daha çok kadınlarda ve 20-40 yaş arasında sık rastlanmaktadır. Hastalığın oluşumuna neden olan sebep bilinmemesine rağmen hastalığın oluşmasında çeşitli çevresel ajanların rol oynadığı düşünülmektedir.
Sarkoidoz tutulumu gerçekleşen organlar üzerinde vücudun savunma hücreleri olan makrofajların bir araya gelerek dev hücre yapılarının oluştuğu granülom adı verilen hücrelerin bağışıklık sistemini etkileyen iltihabı yapılar oluştuğu görülmektedir. Hastalığın sebebinin ne olduğu bilinmese de genetik faktörlerin ve bakterilerin hastalığın oluşumunda rol oynadığı konusunda araştırmalar yapılmaktadır.
Sarkoidoz Belirtileri
Hastalık belirti göstermeden sinsice ilerleye bildiği gibi tutulum gösteren organlara göre sistemik bulgular göstererek ortaya çıka bilir.
Sarkoidoz hastalarında;
- Ateş
- Gece terlemesi
- Halsizlik
- Cilt bulguları olan Sarkoidoza özgü lupus pernio olarak adlandırılan yüzde beliren kronik seyirli mor plaklar
görülmesi
- Akciğer tutulumunda Kuru öksürük, solunum zorluğu hissedilmesi
- Lenf bezi büyümesi
- Ateş ve eklem ağrısı eritama nodozum denilen bacakların ön yüzünde ağrılı, kızarık ve şiş nodüllerden oluşan belirtiler
- Göz tutulumunda Üveite neden olması sonucunda gözde ağrı, yaşarma, kızarma ve ışığa hassasiyet
- Kalbi tutarak ritim veya fonksiyon bozukluklarına
- Sinir sistemi tutulumunda yüz felci, işitme kayıpları
Gibi belirtiler görüle bilmektedir.
Sarkoidoz hastalığının evreleri
Sarkoidoz, akciğer grafisindeki görünüme göre evrelendirilir.
- Evre 0 Sarkoidoz: Normal akciğer grafisi, diğer organlarda granülom.
- Evre 1 Sarkoidoz: Her iki tarafta lenf bezlerinde büyüme.
- Evre 2 Sarkoidoz: Her iki tarafta lenf bezi büyümesi ile birlikte akciğer dokusunda hastalığa bağlı gölgelenmeler.
- Evre 3 Sarkoidoz: Sadece akciğer dokusunda hastalığa bağlı gölgelenmeler ve sızıntı.
- Evre 4 Sarkoidoz: Akciğerlerde esneklik kaybı ve büzüşme denilen fibrozis gelişmesi ki, bu oldukça ileri evredir.
Sarkoidoz Teşhisi
Hastalık birçok organı tuta bildiği için geniş hasta öyküsü ve muayene teşhis noktasında önemli rol oynamaktadır. Akciğer grafisi üzerinde lenflerin bulunduğu alanın dolgunluğu ve akciğer üzerinde lezyonların izlenmesi veya Tomografi tetkiklerinde organların üzerinde granülamatoz yapıların izlenmesi Sarkoidoz hastalığının araştırılmasına öncü rol oynar.
Hastalığın kesin tanısı için biyopsi gereklidir. Genellikle yapılan biopsi, ultrasonografi yardımıyla bronkoskopik transbronşiyal biopsi olarak adlandırılan bronkoskopi aleti ile burun içinden akciğer bronşlarına girerek iğne yardımıyla doku örneği alınarak yapılmaktadır.
Sarkoidoz Tedavisi:
Sarkoidoz hastaları akciğer dışında belirtiler göstermiyor ise genellikle takip altında tutulur ve gerekiyor ise tedavi planı gerçekleştirilir. Tedavide en sık kullanılan ilaçlar kortikosteroidlerdir. Tedavi çoğunlukla 12 ay devam eder ve tedaviden sonra hastalığın tekrar etme riski bulunmaktadır. Hastanın tedaviye yanıtı 4-8 hafta arasında görülür.
Sarkoidoz Bitkisel Tedavisi
Sarkoidoz hastalığının bitkisel tedavisi üzerinde Prof.İbrahim Saraçoğlu karabaş otu bitkisinin faydasının olduğunu belirtmektedir.Hazırlanışı;
1 bardak kadar suya 1 tatlı kaşığı karabaş otu bitkisini atıp kısık ateşte 5-6 dakika demlenmesini bekleyin. Sabah ve akşam yemeklerinden 2 saat sonra 1 su bardağı bu çaydan için. Saraçoğlu; içtikten sonra yarım saat boyunca su harici bir şey tüketilmemesini önerir. Ayrıca bu kürü 10 gün uyguladıktan sonra 1 hafta ara vermeden devam etmemeniz gerektiğini belirtir.